Focail le gaois

LÁ – 8 Samhain 2002

Seoid bheag is ea leabhar nua Antain Mhic Lochlainn, Focail la Gaois – Seoda cainte na n-údar mór. Díolaim cosúil leis an Oxford Dictionary of Quotations atá ann. Faraor, b’éigean don údar é féin a theorannú maidir leis an ábhar a ransaigh sé i gcóir ráitis don leabhar – ní raibh foireann taighdeoirí aige mar a bheadh ag mhuintir Oxford agus mar sin ní raibh sé ábalta litríocht na Gaeilge uilig a léamh. Theorannaigh sé é féin don sciar sin de litríocht na Gaeilge ar aistríodh ó theangacha eile é. Bhí sé sin ag teacht le spéis an údair i gcúrsaí aistriúcháin – tá Mac Lochlainn ar dhuine des na haistritheoirí is fearr sa tír. Anois nílim ag lochtú an údair as gan gach rud dár foilsíodh i nGaeilge a léamh, ach mar sin féin is trua é nach bhfuil díolaim níos cuimsithí ar fáil ag tarraingt ar shaibhreas phróis na Gaeilge – Máirtín Ó Caidhin, Flann Ó Briain, Alan Titley, Breandán Ó hEithir agus go leor nach iad. B’fhéidir go spreagfaidh leabhar Mhic Lochlainn duine éigin eile le tabhairt faoina leithéid. Foinse – 22 Deireadh Fómhair 2002 Tá misneach ag Antain Mac Lochlainn. Tá sé sásta an ghnáththuairim a bhréagnú. Is é an ghnáththuairim atá ann gur saothar in aisce a bhí in obair an Ghúim i dtríochaidí agus daichidí an chéid seo caite, tráth a ullmhaíodh na céadta aistriúcháin liteartha. Is aistritheoir gairmiúil é Antain Mac Lochlainn, áfach, agus aithníonn sé go ndearna cuid de na haisteoirí seo éachtaí nár chóir dúinn neamhaird a dheánamh orthu. Nuair a chinn sé ar an leabhair seo a chur i dtoll a chéile, d’aithin Antain Mac Lochlainn nach mbeadh sé ar a chumas litríocht uile na Gaeilge a léamh ar mhaithe le seoda beaga a aimsiú. Sin ceann de na fáthanna ar dhírigh sé a aird ar aistriúcháin a foilsíodh, i bhfoirm leabhair, ó thús na hathbheochana go 2000. “Chomh maith le bheith ina leabhar tagartha, is ceiliúradh é an leabhar seo” a deir an t-údar sa réamhrá s’aige, “ar an éacht aistriúcháin a chuireann ar chumas an léitheora Ghaeilge blaiseadh de chlasaicí litríochta an domhain, agus de smaointeoirí móra, gan dul i tuilleamaí an Bhéarla”. Is maith ann an leabhar áirithe seo agus is cinnte go spreagfaidh sé daoine chun súil eile a chaitheamh ar na haistriúcháin uile sin de chuid an Ghúim agus, leoga, ar aistriúcháin na linne seo.